گرچه عکاسی با دوربین گوشی موبایل اندکی متفاوت از عکاسی با دوربین فول سایز DSLR یا بدون آینهاست، اما برخی از قوانین اصلی همواره ثابت هستند. به ویژه آن دسته از قوانینی که به ترکیب‌بندی مربوط می‌شوند. فراموش نکنید که علی‌رغم محدودیت نسبی دوربین گوشی موبایل، همچنان می‌توانید درست همانند یک دوربین DSLR از آن برای تمرین کردن اصولی اساسی ترکیب‌بندی استفاده کنید. در واقع احتمالا گوشی موبایل می‌تواند نقش مؤثرتری را برای یادگیری ترکیب‌بندی خوب در عکاسی بازی کند. چون دوربین گوشی موبایل همیشه همراه شما است، فرصت‌های زیادی را برای تمرین در اختیارتان قرار می‌دهد و مانند یک دوربین بزرگ، یک عالم دکمه و امکانات مختلف ندارد که توجه شما را از رعایت ترکیب‌بندی صحیح منحرف کند.
قانون یک سوم
قانون یک سوم به زبان ساده یعنی اگر کادر تصویر را با استفاده از دو خط افقی و دو خط عمودی به ۹ قسمت مساوی برش دهید، می‌توانید محل قرارگیری عناصر مهم را راحت‌تر در کادر مدیریت کنید تا به متعادل‌ترین و زیباترین عکس ممکن برسید. بر اساس این قانون، اگر سوژه‌ای را در محل تلاقی دو خط (یا حتی در امتداد یکی از خطوط) قرار دهید، آن سوژه در عکس اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد.
علاوه بر این، خطوط گرید یک سوم شما را راهنمایی می‌کنند که هنگام عکاسی از یک منظره بهترین محل برای قرارگیری خط افق کجا است. برای مثال می‌توانید همانند عکس بالا، خط افق را با خط بالایی گرید تراز کنید تا بخش بیشتری از پیش‌زمینه‌ی منظره در عکس جای بگیرد. در مقابل این امکان هم وجود دارد که خط افق را با خط پایینی گرید تراز کنید تا جای کافی برای جای دادن آسمانی جذاب، مانند یک منظره‌ی غروب خورشید، فراهم شود.
استفاده از قانون یک سوم به شیوه‌ای که گفتیم، کمک می‌کند تا عکسی متعادل‌تر بسازید. اما فراتر از آن، با قرار دادن عناصر اصلی در امتداد خطوط گرید یا در محل تلاقی آن‌ها، در واقع به بیننده اجازه می‌دهید به شکلی بسیار طبیعی‌تر با تصویر تعامل کند؛ چشمان مخاطب از یک محل تلاقی به محل تلاقی بعدی حرکت می‌کند و بخش‌های مختلف تصویر را می‌کاود. اساسا وظیفه‌ی اصلی ترکیب‌بندی مشغول کردن و جلب مشارکت بیننده است! برای این کار کافی است گرید یک سوم را در اپلیکیشن دوربین گوشی موبایل خود روشن کنید و از آن به عنوان یک راهنما بهره بگیرید.
استفاده از خطوط راهنما
خطوط راهنما در عین سادگی یکی از ابزارهای قدرتمند در ترکیب‌بندی محسوب می‌شوند. این خطوط می‌توانند چشم بیننده را راهنمایی کنند تا سفر عمیق‌تری را در عکس تجربه کند. درست همانند خطوط یک بزرگراه که در تشخیص مسیر به کمک رانندگان می‌آیند، خطوط راهنما در یک تصویر (چه افقی باشند، چه عمودی یا همگرا)، چشم را به سوی سوژه‌ی اصلی هدایت می‌کنند.
البته طبیعی است که خطوط راهنما همچنین می‌توانند توجه بیننده را از سوژه‌ی مورد نظر شما منحرف کنند. دقیقا به همین دلیل است که باید چشم خود را به گونه‌ای تربیت کنید تا پیش از گرفتن عکس وجود هر نوع خط راهنمای تصادفی را درک کند. تصحیح خطوط راهنما کار دشواری نیست. کافی است جا یا زاویه‌ی دید خود را به شکلی تغییر دهید تا خطوط موجود در صحنه چشم بیننده را به محل دلخواهتان هدایت کند.
جاده‌ها، حصارها، دیوارها و حتی خطوط درختان در عکاسی منظره جزو خطوط راهنمای پرکاربرد محسوب می‌شوند. اما همیشه لازم نیست خطوط راهنمای کاملا واضح و آشکار باشند. عکس بالا یک نمونه‌ی خوب برای این موضوع است. همان‌طور که روی صفحه‌نمایش گوشی فرد در حال عکاسی می‌بینید، ترتیب قایق‌هایی که در لنگرگاه لنگر انداخته‌اند خطوط راهنمای ظریفی را می‌سازد که چشم بیننده را به سوی غروب خورشید در پس‌زمینه‌ی تصویر هدایت خواهد کرد. گرچه در اینجا خطوط راهنما ظریف‌تر و پنهان‌تر هستند، ولی تاثیر آن‌ها در حرکت دادن چشم بیننده در عکس به قوت خود باقی است.
تا می‌توانید عکاسی کنید
خوبی عکاسی دیجیتال این است که مانند روزهای عکاسی با فیلم دیگر نیازی نیست نگران تعداد عکس‌هایی باشید که می‌گیرید. البته این بدین معنی نیست که باید بدون توجه و به صورت تصادفی پشت سر هم عکس بگیرید. به جای این کار بهتر است به دو نکته توجه کنید.
نخست، اگر به جای این که تنها یک عکس بگیرید، چندین فریم ثبت کنید، شانس خود را برای رسیدن به بهترین عکس ممکن افزایش خواهید داد. علاوه بر این می‌توانید فاصله‌ی خود از سوژه، زاویه‌ی عکاسی، جهت کادر (عمودی یا افقی) و عواملی نظیر این را در عکس‌های مختلف تغییر دهید تا شیوه‌های مختلف ارائه‌ی سوژه در عکس را بیازمایید.
دوم، با در اختیار داشتن چندین عکس از یک سوژه‌ی ثابت، می‌توانید به راحتی آن‌ها را بازبینی کنید و تشخیص دهید در عکاسی چه چیزهایی را دوست دارید و چه چیزهایی را نمی‌پسندید. با نقد کردن مداوم آثار خودتان، نه تنها می‌توانید سبک شخصی خود را بهتر کنید، بلکه قادر خواهید بود مهارت‌های خود را در عکاسی با سرعت بیشتری ارتقا دهید. هر چه بیشتر عکس بگیرید تمرین بیشتری می‌کنید و عکس‌هایتان بهتر خواهد شد.
از لوازم جانبی با کیفیت استفاده کنید
قطعا دوربین‌هایی که امروز روی گوشی‌های موبایل قرار دارند نسبتا به گذشته خیلی بهتر شده‌اند. ولی اگر می‌خواهید قابلیت‌های آن‌ها را بیشتر کنید، استفاده از لوازم جانبی باکیفیت ضروری خواهد بود. برای مثال هنگام عکاسی منظره، در اختیار داشتن یک سه‌پایه‌ی محکم باعث می‌شود نسبت به زمانی که گوشی را در دست نگه می‌دارید به عکسی شفاف‌تر برسید. یا هنگام عکاسی پرتره، یک فلش خارجی قوی می‌تواند نور یک‌دستی را که برای ثبت یک عکس باکیفیت لازم است فراهم کند. به همین ترتیب در اختیار داشتن لنزهای مختلف هم می‌تواند عملکرد لنز داخلی گوشی را تقویت کند و قابلیت‌های دوربین را در زمینه‌ی انواع مختلف عکس‌هایی که می‌توانید با آن ثبت کنید بهبود دهد. برای مثال یک لنز واید به شما زاویه‌ی دید بازتری می‌دهد که با استفاده از آن می‌توانید بخش بیشتری از یک منظره‌ی زیبا را در کادر جای دهید. از سوی دیگر یک لنز تله می‌تواند هنگام عکاسی پرتره مفید واقع شود. زاویه‌ی دید بسته معمولا برای ثبت عکس پرتره مناسب‌تر است و کمک می‌کند از مشکل رایج لنزهای واید هنگام ثبت پرتره‌های نزدیک، یعنی به هم ریختن نسبت اجزای مختلف چهره‌ی سوژه، جلوگیری کنید. شاید حتی ترجیح دهید گاهی از یک لنز سوپرواید یا فیش‌آی (Fisheye) بهره بگیرید تا نمایی جذاب و غیرمنتظره از جهان را به مخاطبان خود نمایش دهید.
کلام آخر
در نهایت اکثر قوانین عکاسی را نباید قوانینی سخت و خشن تلقی کرد. این قوانین بیشتر حکم پیشنهاد را دارند. ممکن است در برخی شرایط استفاده از قانون یک سوم صحیح نباشد؛ ممکن است با صحنه‌ای روبرو شوید که خطوط راهنمایی در آن یافت نمی‌شود؛ یا حتی شاید گاهی خوش‌شانس باشید و با اولین عکسی که می‌گیرید به نتیجه‌ای فوق‌العاده خوب برسید.
منبع: Photography Talk digikala mag pixelestan.ir
